Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć opublikował analizę projektów Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020. Wynika z niej, że polskie gospodarstwa domowe w dużo większym stopniu mogłyby skorzystać z 4,5mld euro funduszy unijnych, które władze województw będą miały do rozdzielenia na projekty dotyczące rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz modernizacje energetyczną budynków.
Polsce, w ramach Polityki Spójności przyznano 80mld euro, z czego ponad 8mld przeznaczone zostanie na gospodarke niskoemisyjna, czyli instalacje OZE, modernizacje energetyczne budynków, modernizacja sieci oraz strategie niskoemisyjne w miastach. Z tej kwoty około 4,5mld euro będzie rozdystrybuowane w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych przez samorządy województw na lata 2014-2020. Od prawie 98 mln euro w województwie lubuskim do 748 mln euro w województwie śląskim. Ze środków na modernizację energetyczną budynków wraz z instalacją OZE będą mogły skorzystać nie tylko samorządy, ale również spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Poprawi to standardy energetyczne budynków w Polsce, a co za tym idzie zmniejszy rachunki płacone za energię przez polskie gospodarstwa domowe. Alokacje na ten cel są na razie niewielkie w stosunku do środków samorządowych i wynoszą od 4mln euro dla województwa opolskiego do 63mln euro dla województwa wielkopolskiego.
Z analizy wynika również, że istnieje szansa na rozwój obszarów wiejskich. Władze województw dostrzegają korzyści z inwestycji w odnawialną energetykę rozporszoną nie tylko w kontekście środowiska, ale także dla budowy lokalnego i regionalnego bezpieczeństwa energetycznego. Władze trzech województw: podlaskiego, małopolskiego i podkarpackiego zadeklarowały, że to właśnie energetyka prosumencka będzie priorytetem wydatkowania funduszy unijnych na OZE. Regiony te chcą wspierać mikroinstalację, które obecnie mogą sprzedawać prąd za cenę wynoszącązaledwie 80% ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym z poprzedniego roku. Ekspert ds. funduszy unijnych Polskiej Zielonej Sieci, Przemysław Kalinka mówi: „To w budynkach mieszkalnych kryje się największy potencjał oszczędności energii w Polsce. Ich energetyczna modernizacja przyniosłaby znaczne oszczędności polskim rodzinom, które średnio wydają dziś na energię ponad 15 proc. swojego budżetu”. Polska Zielona Sieć wraz z innymi organizacjami ekologicznymi z Koalicji Klimatycznej apeluje do pani premier Bieńkowskiej i marszałków województw o to, aby co najmniej połowa ze środków unijnych na następne siedem lat, które wspierać będą zieloną energię w regionach, przeznaczona została na modernizację energetyczną budynków mieszkaniowych oraz na rynek prosumentów.
W RPO istnieją dobre przykłady instrumentów, które mogą wspierać indywindualne gospodarstwa domowe w modernizacji energetycznej budynków z wykorzystaniem OZE. Mechanizm odnoszący się tylko do wymiany źródeł ciepła w budynkach mieszkalnych zaproponowały władze województwa Małopolskiego, polega on na tym, że samorządy są odpowiedzialne za formalności związane z aplikowaniem o środki europejskie. Następnie uzyskaną w ten sposób pomoc samorządy będą redystrybuować i zawierać indywidualne umowy z mieszkańcami. Według Polskiej Zielonej Sieci jesto to dobry punkt wyjścia do dalszych prac nad zwiększeniem dostępności wsparcia dla polskich gospodarstw domowych ze środków unijnych. Według rankingu zapisów RPO najbardziej postępowymi województwami w modernizacji energetycznej budynków i energetyce prosumenckiej są województwo małopolskie oraz podlaskie, z kolei najgorzej wypadają województwo śląskie, świętokrzyskie oraz warmińsko-mazurskie. W skład oceny wchodziło: priorytetowe traktowanie energetyki prosumenckiej, dążenie województwa do wykorzystania potencjału w oszczędności energetycznej w budynku, konieczność przeprowadzenia audytu, uwzględnienie działań na rzecz podniesienia świadomości z zakresu oszczędzania energii, oraz możliwość stosowania instrumentów finansowych takich jak dotacje czy pożyczki.
